Angora forte

Hava sıcaklığı Marmara Bölgesi'nde bir şehirde 40'lı rakamlara ulaştığında, insandan seyrelmiş sokaklardan geçen klimalı arabaların uğultusu bile hava denilen görünmez saydığımız şeyin içinde yutulurken, miligram yapraklı ağaçlardan bile tek kıpırtı yükselmemekte zaten, aynı coğrafi bölgede bir insan sol kolunun altından çıkardığı termometrede akşam 'hava durumu'nda duyduğuna yakın bir rakam görür. Zaten titriyordur.
Mevsimlere göre insanların unuttuğu fiiller var. Yazlıklarla kışlıkların yerini değiştirir gibi bile değil, zahmetsizce ve kayganca dili araziye uyduruyoruz. Dört mevsimin hissedildiği ülkeleri çekilir kılan belki biraz da bu. Çok sevilen, kış boyu kendisini hatırlatmayan, ama çekmece dolap sirkülasyonlarında insanı manasızca mutlu eden tişörtler gibi, zamanı geldiğinde dökülüyor o mevsimlik fiiller, sıfatlar dil pazarına. Diğerleri toz oluyor.
Velhasıl ben bu ülkenin İstanbul'unun pazar günü titredim; titreyebildim, üşümeyi hatırladım. İnsan sadece kendisiyle nasıl müstakil bir evren kurabiliyor, genel fotoğrafı absürtleştirebiliyor.
Kıştı, kafamda da şapka vardı hatta. İstiklâl Caddesi'nde bir seyyar satıcı bağırıyordu: "Bay, bayan angora...'
Adam eldiven satıyor tabii ki. Ama iki yandaki binaları kadrajdan kesip caddeyi Frankfurt Havaalanı gibi devasa mesela, Barselona Havaalanı gibi aydınlık mesela düşününce ne güzel bir anons solumdan yükselen: "Bay, Bayan Angora..."
İnsan sadece kendisiyle nasıl müstakil bir evren kurabiliyor, genel fotoğrafı absürtleştirebiliyor. Bu sağlıklıyken daha zevkli oluyor.
N'olur asfaltta yumurta kırılmasın bir de!

Açık bir deniz

Hem ziyareti, hem ticareti bir kılıfına uydurarak, yakınlarda üç günü, ilçe demeye dil varmayan bir tatil şeysinde geçirdim. Adını anmaya lüzum yok, en adı çıkmışından. Ve bir yandan da aşağıda lafı edilecekler cümle benzeri için de muteber.
Türkiyeli tatilcilerin azınlıkta olduğu mevsim bu. Ticareten sezon başı; Adana'dan, Mardin'den ya da İstanbul'daki Sivas'tan çalışmaya gelmiş genç oğlanların mesai başlangıcı... İlk yıl gelenler otellerde, motellerde bulaşıkçı, komi, garson oluyor önce, etraflarına bir bakıyorlar, parmakarası terliklere, fısfıslı güneş yağlarına, enerjivotkalara, kalçalara, memelere bakıyorlar uzun uzun. Ertesi sezon açık büfe mutfaklarında kayık tabaklara kaşar dizmek kesmiyor artık onları, aynı parayı da alsalar, bahşiş, hoşbeş, kalça ve meme ihtimali olan başka işlere geçiyorlar: Halıcı, kuyumcu, ortacı oluyorlar. Beş figürlük break dansımsı koreografileri bar önlerinde üçlü sergileyip, ülkelerinde ancak cehennem hayatı yaşayanların bunlarla eğlenebileceği turistlere adisyon açmaya çalışıyorlar yahut. Kaşların ortası temizleniyor, saçlar enseden kuyruklu yahut tepeden punky, mutlaka bir kısmı oksijenle açılıyor. İmasını sülalesine küfür saysa da, daracık tişörtler, pırlanta taklidi tek küpeler, şile bezinden bol pantolonlarla, gey estetiğiyle dolanıyorlar ortalıkta. O kadar ayarsız bir transformasyon ki, 'Nerede yaşıyor bu çocuklar?' diyorsunuz, 'Kim bunlar?' Böyle marjinaller olarak tez zamanda fonksiyonel bir vokabüler edinip, doğrudan turistlerle el ense şakalaşıyorlar. İnsanlararası mesafe esasına dayalı hayatlarından sıkılan bu 'yabancılar' da tatil diye ses etmiyorlar, egzotik geliyor onlara, bilakis hoşlanıyorlar da bu izansızlıktan. Bu çocuklar hiç tasaları yokmuş gibiler, sonsuz bir sokak partisindeler sanki, kafaları da hep iyi sanki, turistlere mal kakalamak değil de sanki dertleri, bu tasasızlıklarını, şakacılıklarını, parti ruhlarını sergiliyorlar yabancılara. Beş adım uzaklaştıklarında, kendi aralarında kendi dillerinden konuşuyorlar sadece, kalçalı ve memeli...
Sırtlarına geçici dövme, kahküllerine gölge, sakal traşlarına tasarım attırmış daha level 1'deki dört oğlan, taş çatlasa 19'dur en büyüğü, konuşuyorlar önümde. Havlular ellerindeki beyaz poşetten çıkıyor. Onlar kendilerine sahilde yer ararken kumsalın çakılına, denizin yosununa bakmıyor. Denize girmek için elli metre ileri gidebiliyorlar stratejik bir durum varsa. İşte bunlardan biri diyor ki: "Bu televizyonda ünlüleri görüyoruz ya, kameramanlar çekiyor, orası neresi lan?" Diğeri tecrübesiyle cevaplıyor: "Oğlum oralarda öyle bir güvenlik var ki, bizim otelden biliyorum." Üçüncü bir çözümle geliyor: "E, denizden giririz..."
Başını kaçırmışım. Oturdukları plajın güvenlik görevlisiyle garsonunun konuşmaları geliyor bir zaman sonra kulağıma aksi istikametten: "Şu İngilizce'den var ya, tek anladığım 'kiss me'"
Gelecek sezon level 2 olacak onlar için, belli. Sonrası, değil.

...extra boşluk

İstedikleri kadar büyütsünler piyasanın sıfırlarını, bunu kendileri becerdiler, televizyonda yahut radyoda, reklam girdi mi başka bir konuma geçiyor beyin. Televizyonda öncesinde izlediğimiz fazla gri hücre kıpraştıran bir şey olmasa dahi, beyin stand-by'a benzer bir hale zıplıyor, elin zaplamaya mecali yoksa.
Radyo açık, bir şeyler mi yiyorum... "Tanıdık, tanımadık herkesi aramanın dakikası bilmem ne kadar kontör" diye bir laf öbeği, karşı taraftan atılmış yabancı bir cisim gibi kafama çarptı. Telefon sapıkları mı hedef kitlesi, tanımadık biri nasıl aranır?
Bu radyo reklamı aklımdayken, Eminönü'nde "ekstra muhabbet"i gördüm.
Eminönü'nde bunu görmeden önce "Börek yemenin yaşı yoktur" sloganını vitrinine sabitlemiş bir dükkân gördüm. Eminönü'nde bunu gördükten az sonra "Canlı Et Bebek"i gördüm; altgeçitte. Bir tuhaf oldum.
Gün aşırı uçuş simulasyonu yaptırılan, ama yükselmeye muvaffak olamayan serçe dün vitrininde ölü bulundu. (Bkz. "Passer -fazla- domesticus") Gagasının altında kırmızı bir şişkinlik vardı iki üç gündür. Bir ayı bulmayan hayatının çoğu bir ecza dolabında geçti.
Zihnim yuvasına çöp taşıyan bir güvercinin mesaisiyle çalışıyor. Farketmeden benzer dal parçalarını biriktiriyorum. Bunların hiçbiri olmamışken Beşiktaş'ta gördüğüm bir tabela aklıma geldi mesela: "Kuzu boşluk 7,9 YTL"
Boşluk hayvanın neresidir? Suna'nın Serçeleri'ni ve Suna'nın düştüğü kireç kuyusunu bilinçaltımdan sildirebilir miyim? Boş muhabbetin yaşı var mı?
extra boşluk...

Günün elemanı

Dün akşam üzeriydi, birden indiren yağmurda Karaköy iskelesi karşısında bir pastane şemsiyesine sığınmıştım. İşte olmadığım, bir işte çalıştığımı unuttuğum bir perşembeydi.
Saat 6 olmuş... Kumaş pantolonlardan, çapraz çizgili kravatlardan, taşlara vuran dolgu topuk seslerinden ve başka şeylerden anladım bunu. Gün içinde birbirleriyle sekiz cümle eden adamlar, kadınlar, üçlü dörtlü gruplar halinde 'paydos'un verdiği bir gevşeklik içinde şeflerine küfrederek önümden geçiyorlar. Kendilerinden geçiyorlar bunu yaparken, burada birleşiyorlar. Eve gitmeden çocuğu babaanneden alacak kadınlar, eve giderken karpuz almayı akıllarında tutan adamlar, bu ortaklığı kurlaşmaya çeviriyorlar hatta. Bu perşembe 'paydos'unun ve yeri gelse anasını bilmem ne yapacakları patronlarının durduğu bu kesişim kümesinden cinsel bir enerji doğuyor, akbillerini basarken kurlaşıyorlar. Öğle tatillerinde yarım bırakılan sığ cinsel göndermelerin devamı gibi de değil tam. Başka tür bir pornografi bu; şirket pornosu... Aynı yerden çıkmışlar, aynı kişiden nefret ediyorlar, akşam saatleri için teker teker sıkıcı ayrı hayatlar kurmuşlar, aynı vapura binecekler.
Karaköy'den kalkan son Kadıköy vapuru iskeleye yanaşırken, önceden demirlemiş birkaç vapurun içinden geçmek gerekir bazen. Şehir hatları çalışanlarının vapurları eve dönüştürdüğü saatlerdir bunlar. Radyonun sesi sonuna kadar açılmıştır, güverteyi yıkayanlar paçaları sıvamıştır, gün içinde hiç olmadığı kadar yüksek sesle, katiyen olamayacak şekilde küfürlü konuşulur. Başka bir yer, başka bir şey gibi gelir bir vapurun içi o vakitte. O adamlar orada yaşıyordur sanki, evlerinden daha fazla eve dönüştürmüşlerdir vapurları...
McDonalds'lar akşam bir saatte kapanır, asgari ücretle bütün günü kasa kuyruğundakileri 'büyük seçim'e ikna etmeye çalışan gençler içeriyi temizlemeye başlar. Bütün gün sanki sadece bu saati bekliyorlarmış gibidirler. Aynı son otobüse binecek bu çocuklar, intikam alır gibi müziğin sesini sonuna kadar açarlar. Sandalyeleri, masaların üzerine kapatırken bilerek vururlar, ayaklarıyla iterler. Önlerinden geçerken gözlerim takılır hep, müzikten seslerini duyamam, ama şeflerine küfrederler çok, günün gıcık müşterilerini birbirlerine anlatırlar -gibi gelir bana-. Gün içinde tahrip edilen zihinlerinin ve bedenlerinin intikamını, Ronald Amca'nın evini yıkarak almak isterler sanki. Modası geçmiş heavy metal şarkılarıyla, yakın zamanlarda bir de Sagopa Kajmer'le, Ceza'yla, hip hop'la yıkmak isterler 'ekmek kapılarını'.

Mesai bittiğinde de bitmiyor.

Passer -fazla- domesticus

Cumartesi öğle suları, muhtemelen yuvasından ilk kez havalandı ve pat diye yatak odasının balkon kapısının önüne düştü; o panikle de duvarla, gardırop arasına sığındı. O kadar korkmuştu ki, duvarın dibinden ayrılmadı saatlerce. Odanın tenha anını kollayıp aralık kapıdan gardırobun içine süzülmüş sonra. Oradan avuçlaması kolay tabii. Fakat dışarı bıraksak uçamaz ki... Bizim muhitin kedileri Serengeti kaplanları gibi. Cüsse babında değilse de, özgüven tavanda. Anında fındıklı lokum gibi yutarlar bunu.
Fakat evde kafes yok, kutu yok, bu Apti'nin biraz kendine gelene, kanat çırpmayı öğrenene kadar istirahat edebileceği bir konut yok. Bahçe duvarına eski bir ecza dolabı asmıştım; mavi bir şey. Zamanında içine tentürdiyot mu, bir şey dökülmüş, hâlâ o koku duruyor inceden. Onu boşaltıp içine koyduk; kapısı aralık... Fakat görüntü o kadar absürd ki! Üç katlı bir vitrin gibi, bu Apti camdan bakıyor sürekli. Yesin diye konulan ıslak ekmeği yemeyi akıl edemiyor, içsin diye konulan suya kendisini sokuyor. Tüyler diken diken, psikopat gibi görünüyor iyice. Arada slogan atar gibi ötüyor ecza dolabından. Dün bir ara çıkardık, belki uçar diye. Yok, zıplama dışında figür yelpazesi zayıf. Gerisin geri vitrine...
Bir arkadaş Nişantaşı'nda kaldırımda yürüyen bir martı görmüştü. Kuzu büyüklüğünde, koca gagalı bir martı, vitrin bakan Teşbeş kadınları gibi kırıta kırıta yürüyor. Özgüven tavanda... Bir kere de apartman boşluğuna düşmüştü biri. Yönetici gagasından tutmuştu, ben apartman kapısını açtım, birimizi ziyarete gelmiş de, 'e artık geç oldu' der gibi, alışveriş yapıp evine dönecek gibi yürüyerek çıktı, karşıdan karşıya geçti. Martılar da çok muhitte. Karınlarını tuta tuta, katıla katıla gülüyormuş gibi sesler sürekli tepemizde.
Günün vitrin düzenlemesi: Jethro Tull'dan 'Sparrow On The Schoolyard Wall' olur, Simon & Garfunkel'dan 'Sparrow' da... Dilimizde 'serçe'li şarkı aramaya kalkınca Sezen Aksu, Kayahan, Ebru Gündeş hattına giriliyor, derhal havalanıyorum.